“`html

TikTok Yasağının Süresi Yeniden Uzatılabilir

Son günlerde popüler sosyal medya platformu TikTok hakkında çıkan haberler, uygulamanın yasaklanacağına dair endişeleri artırıyor. ABD’de TikTok yasağının, perşembe günü tekrar uzatılması bekleniyor.

ABD Başkanı Donald Trump, Salı günü yaptığı açıklamada, TikTok yasağını “muhtemelen” üçüncü kez uzatacağını belirtti. Ancak, bu karar için Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in onayını gerektiğinin altını çizdi.

Yüksek Mahkeme, Ocak ayında TikTok’un sahibi olan ByteDance şirketinin uygulamayı ya Amerikalı bir alıcıya satması ya da ülke genelinde yasaklanması gerektiğine dair verdiği kararı onayladı. Yasağın uygulanacağı son tarih ise 19 Haziran olarak belirlenmişti.

Haber kaynağı Euronews Next, TikTok’un geleceğini ve yasağın uzatılmasının, ulusal güvenlik kaygılarındaki değişiklikleri göz önünde bulundurup bulundurmadığını değerlendiriyor. Ayrıca, bu durumun Trump için jeopolitik bir strateji olup olmadığını sorguluyor.

Başkan Trump’ın Yasağı Uzatma Sebepleri

İspanya’daki Elcano Kraliyet Enstitüsü’nde teknik ve dijital politika uzmanı olan Darío García de Viedma, Trump’ın TikTok yasağını uzatmasının sürpriz olmadığını düşünüyor. Viedma, bu durumun Çin ile yapılacak müzakerelerde kullanılabileceğine inandığını ifade etti.

García de Viedma, Euronews Next’e verdiği demeçte, “Xi ve Trump’ın çıkarlarının, bir satın alma veya yasaklama ile dengeleneceği bir senaryo göremiyorum” dedi. “Bu, birinin TikTok’u kabul etmesi, diğerinin ise tarifeler veya ihracat kısıtlaması gibi başka bir konuyu kabul ettiği daha geniş bir müzakereler zincirinin parçası olmalı.”

Trump, geçen hafta bir anlaşma sağladı ve ABD’nin Çin ürünlerine uyguladığı gümrük vergilerini yüzde 55’e, Çin’in Amerikan ürünlerine yönelik gümrük vergilerini ise yüzde 10’a indirdi.

Viedma, ikili ilişkilerin bir nebze düzeldiğini belirtse de, TikTok’un satışa zorlanmasının pek uygun bir zaman olmadığını vurguladı.

Geçmişteki Benzer Yasağlar ve Beklentiler

Hindistan Devlet Başkanı Narendra Modi, 2020 yılında Çin ile yaşanan sınır çatışmasının ardından 58 Çin uygulaması ile birlikte TikTok’u yasaklamıştı. BBC’ye göre, bu yasak bir gecede gerçekleşmiş olmasına rağmen, hesaplar ve eski videolar hâlâ çevrimiçi olarak mevcut.

Viedma, görüşmeler yaptığı Hindistanlı uzmanların bu yasaklama hareketinin “popülist” olduğunu ve Modi’nin Çin ile olan çatışmayı çözdüğünü savunduğunu aktararak, “Modi, Hindistan’ın egemenliğinin sağlanması adına önemli bir adım atmayı başardı” dedi.

García de Viedma ise, “Başkan Trump ise tam tersi bir yol izliyor. Onun şu anki söylemi, TikTok’u kurtarmaya yönelik. Trump, Modi’nin yaklaşımının zıttı bir duruş sergiliyor ama aslında aynı eğilimi benimsiyor; bu, onu bir egemenlik söylemi olarak kullanıyor.”

Sosyal Medya Uygulamaları ve Güvenlik

Cumhuriyetçi Parti, TikTok’un elden çıkarılmasını önerirken, ByteDance’in ABD verilerini talep etmesi durumunda Çin hükümetiyle paylaşmak zorunda kalabileceği üzerinde duruyor. García de Viedma, bu durumun bir “teorik endişe” olduğunu ve gerçeklik payının tartışmalı olduğunu belirtti.

Veri gizliliği kaygılarının TikTok içerik üreticilerini pek etkilemediği, yetkililerin çelişkili açıklamalarına rağmen birçok kullanıcının platformda kalmayı sürdürdüğü dikkat çekiyor.

ABD’nin de benzer bir veri transferi yasası bulunmakta; bu yasal düzenleme olan CLOUD, ABD hükümetinin ciddi suçları araştırmak amacıyla herhangi bir yerden veri talep etmesine imkan tanıyor.

García de Viedma ve Penfrat, TikTok’un veri paylaşım yöntemlerinin diğer sosyal medya platformları kadar güvenlik riski taşıdığını düşünüyor. Penfrat, “Eğer hassas bir alanda çalışıyorsanız, tüm bu sosyal medya uygulamaları bir güvenlik riski teşkil ediyor çünkü hepsi, kullanıcılardan büyük miktarda veri topluyor,” dedi.

ABD veya Çin hükümet organları verileri talep edebilir; ancak sosyal medya şirketleri, hedefli reklam pazarında kişisel veriler aracılığıyla işlem yaparak verileri kendiliğinden sağlayabilirler. Penfrat, bu sektörde birçok tarafın kişisel verilere erişim sağladığına işaret ediyor.

TikTok’un Satışı: Algoritma mı Yoksa Operasyonlar mı?

ByteDance’in TikTok’un algoritmasını mı yoksa yalnızca ABD merkezli operasyonlarını mı satması gerektiği henüz kesinlik kazanmadı. Eğer ABD’nin sadece operasyonları satın alması ve algoritma üzerinde bir hak talep etmemesi durumunda, Avrupa’daki kullanıcı deneyiminin yapılacak olan içerik önerilerinin değişebileceğini belirtiyor.

Bu durum, ABD merkezli fonların çoğunlukla oradan çıkmasına ve dolayısıyla TikTok ekonomisinin çöküşüne neden olabilir. TikTok’un geniş kullanıcı kitlesi, birkaç gün içinde alternatif platformlara geçebilir ve bu durum TikTok’un toplum üzerindeki kültürel etkisini derinlemesine sarsabilir.

García de Viedma, Trump’ın yasağın belirsizliğini artırmasıyla birlikte içerik üreticilerini gelir akışlarını devam ettirmek için Instagram gibi diğer platformlara yönlendirmeyi amaçlayabileceğini düşünüyor. Bu, “TikTok’u kullanıcı tabanından silmek ve etkisini azaltmak için orta vadeli bir strateji” olabilir.

“`