İsot biberleri, tam olgunlaştıkları zaman hasat edilir. Bu genellikle yaz aylarında gerçekleşir. Biberlerin rengi koyu mora dönüştüğünde olgunlaşmış olurlar. Ardından hasat edilen isot biberleri kurumaya bırakılır. Bu noktada biberlerin tam olarak kuruması en önemli kısım olarak kabul edilebilir.
Kuruyan isot biberleri öğütme işleminden geçer. Genellikle taş değirmenlerde yapılan öğütme işleminin ardından elde edilen isot, paketlenir ve uygun koşullarda saklanır. Isot biberi, Türk mutfağında birçok yemekte lezzet verici bir baharat olarak kullanılıyor.
Günümüzde Şanlıurfa iliyle bağdaşan isot, en çok lahmacun, çiğ köfte veya çeşitli yemeklerde kullanılır. Başta kanser olmak üzere birçok rahatsızlığa iyi gelen isot içerisinde farklı mineralleri barındırır. Demir, magnezyum, potasyum, fosfor gibi birçok mineral vücudumuz için önemli ve gereklidir.
İsotun en bilinen özelliği ise metabolizmayı hızlandırma gücü olabilir. Metabolizmanın hızlı çalışması, yağ yakımını artırarak kilo vermeyi kolaylaştıran bir etki sağlar. Bu durum da isotu kilo vermek isteyen kişiler için daha değerli kılıyor.
Güneydoğu’da yaşayan insanların uzun ömürlü olmasındaki etkenlerden birinin de baharat tüketimi olduğu söyleniyor. Bağışıklık sistemini güçlendiren isot, hastalıklara karşı bir kalkan oluşturabilir. Vücudu toksinlerden arındırarak hızlı bir metabolizma oluşumu sağlar.
İsotun acı içeriği cilt için de faydalıdır. Düzenli tüketildiğinde ciltteki yaşlanma belirtilerini, kırışıklık oluşumunu yavaşlatabilir. Aynı zamanda vücutta oluşan ödemin atılmasını sağlar. Peki, herkesin severek tükettiği bu baharat ödemi nasıl atar?
Vücutta birikmeye başlayan ürik asidin çoğalmasını engelleyen isot, kemik ve kaslarda oluşan ödemlerin önüne geçebilir. Kas ve kemik gelişimini destekleyerek ödem problemini ortadan kaldırabilir. Gelişim çağındaki çocuklara da tüketimi önerilmektedir.
Mide asidiyle ilgili problem yaşayan kişilere ise isotu yoğurtla tüketmeleri tavsiye ediliyor. Mide rahatsızlıklarını dindirmek için yoğurt ve isot karışımı tüketmek rahatlatıcı olabilir. Metabolizmayı hızlandıran bu baharat, probiyotik olan yoğurtla birleştiğinde daha etkili olur.
Kandaki şeker oranının yükselmesini engelleyen isot şeker hastaları tarafından da tüketilebilir. Kan şekerinin ani iniş ve çıkışlarını önleyecektir. İsot, özellikle kalp ve damar sağlığı için çeşitli faydalar sağlar.
Antioksidan özellikleri, damar tıkanıklığı, sertleşmesi gibi sorunları önleyerek temizlenmesine yardımcı olur. Bu sayede kalp sağlığını korur ve kardiyovasküler riskleri azaltabilir. İsotun damar açıcı özelliği düzenli tüketimle sağlanabilir.
Enfeksiyon giderici özelliğiyle öncelikli olarak boğaz enfeksiyonuna iyi geldiği belirtiliyor. Çeşitli solunum yolu enfeksiyonlarına karşı adeta bir ilaç görevi görebilir. Solunum yollarını açarak hastalığın daha rahat ve hızlı atlatılmasını sağlar.
İsot nasıl kullanılabilir?
Çiğ köfte başta olmak üzere çeşitli hazır yemeklerde tüketilen isot, bu tür yemekler dışında da kullanılabilir. Sulu ev yemeklerinin neredeyse hepsine bir miktar isot katarak yemeğin lezzetini artırabilirsiniz. Öte yandan sağlığa karşı etkili bir önlem almış olursunuz.